Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı, 2022 İnsan Hakları Uygulamaları Raporu’nu açıkladı.
Raporun Türkiye bölümünde, Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik polis saldırısına değinildi. Polisin, kayıp yakınlarının haftalık eylemini engellemeye devam ettiği, 900. Hafta eylemine müdahale ettiği, 16 kişinin gözaltına alındığı belirtildi.
Cumartesi Anneleri/İnsanları, adalet arayışlarının 900. Haftasında, 25 Haziran 2022’de, 200. haftadır abluka altında olan Galatasaray Meydanı'nda buluşmuş, ancak Galatasaray Meydanına gitmeleri polisçe engellenmişti. Kaybettikleri yakınlarının fotoğrafları ve ellerinde çiçeklerle meydana kadar yürüyen kayıp yakınları ve hak savunucuları polis müdahalesine maruz kaldı, İHD Eş Genel Başkanları Eren Keskin, Öztürk Türkdoğan, İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, Besna Tosun, Jiyan Tosun, Maside Ocak, Ali Ocak, Mikail Kırbayır, Hasan Karakoç, Hanife Yıldız, İkbal Eren, Arat Dink, Jiyan Kaya ve Davut Aslan darp edilerek gözaltına alındı ve yaklaşık 4 saat gözaltında tutuldular.
700. hafta davası da raporda
Raporda ayrıca, Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 700. Haftada maruz kaldığı şiddet ve ardından kayıp yakınlarıyla hak savunucularına açılan davadan da bahsedildi: “İnsan hakları savunucuları, polisin kendilerine, dağılmalarına izin vermeden müdahale ettiğini ve gözaltına aldığını ileri sürdü”.
Hak savunucularına, 700. Hafta eylemleri dolayısıyla açılan dava ise halen devam ediyor.
16 maddede hak ihlalleri
Raporun giriş bölümünde, önemli insan hakları sorunlarına dair başlıklar şöyle sıralandı:
- Yargısız infazlar
- Gözaltında şüpheli ölümler
- Zorla kaybetmeler
- İşkence
- Siyasetçiler, avukatlar, gazeteciler, hak savunucuları ve ABD devlet görevlileri de dahil onbinlerce kişinin, “terör” suçlaması veya barışçıl ifadeleri nedeniyle keyfi şekilde gözaltına alınması, tutuklanması
- Seçilmiş siyasetçilerin de dahil olduğu siyasi tutuklular
- Gülen hareketi olduğu iddia edilen kişilerin adil yargılanma güvencesinden mahrum şekilde veya diğer yasal hakları sağlanmaksızın ülke dışında düzenlenen operasyonlarla kaçırılması, ülkeye nakledilmesi
- Yargı bağımsızlığında önemli sorunlar
- Çocuk askerlerin yasadışı olarak silahlandırılması ve çatışmalarda kullanılması dahil ciddi ihlaller gerçekleştiren Suriyeli muhalif grupların desteklenmesi
- İfade ve basın özgürlüğüne yönelik, gazetecilere şiddet ya da şiddet tehdidi, medya kuruluşlarının kapatılması, gazetecilerin ya da yurttaşların hükümeti eleştirdikleri gerekçesiyle adli işleme tabi tutulması, sansür, internet sitesi engelleme ve hakaret davaları gibi çok ciddi engellemeler
- İnternet özgürlüğünde ciddi yasaklar
- Sivil toplum örgütleri ve hükümet bağlantılı olmayan örgütlerinki de dahil barışçıl toplantı ve gösteri özgürlüğü ile örgütlenme hakkına yönelik yasaklar
- Seyahat kısıtlamaları
- Mültecilerin geri gönderilmesi
- İnsan hakları örgütlerinin hükümetçe baskı altına alınması
- Cinsel kimlik ve cinsel yönelimi hedef alan şiddet, ulusal/ırksal/etnik azınlık grupları üyelerini hedef alan şiddetle ilgili suçlar ve LGBTİ+ bireylere yönelik suçlarla ilgili etkin soruşturma ve hesap verilebilirliğin yokluğu.
