Tahir Elçi'nin öldürülmesinin 5. yıldönümünde, 43 uluslararası avukat ve insan hakları kurumu davaya dikkat çekmek için bir açıklama yayınladı:
Biz aşağıda imzası bulunan kuruluşlar olarak, Kasım 2015'te insan hakları avukatı Tahir Elçi'yi öldürmekle suçlanan polis memurlarının yargılandığı davada yaşanan son gelişmeleri takip etmekteyiz. Savcılığın ve bu davanın görüldüğü mahkemenin adil yargılanma hakkına saygı göstermemesinden dolayı endişeliyiz. Bu bağlamda, Türk makamlarının, Türkiye'nin uluslararası hukuk yükümlülüklerinden olan, vatandaşlarından birinin ölümüne ilişkin hızlı, etkili, tarafsız ve bağımsız bir soruşturma yürütmek ve Tahir Elçi'yi öldürmekle suçlananların tarafsız ve bağımsız bir mahkeme tarafından etkili bir şekilde yargılanmasını sağlamak yükümlülüklerini ihlal etmeye devam etmesinden de rahatsızız.
Bu davanın ilk duruşması, aşağıda açıklanan sebeplerle, bu yargılamanın, Türkiye için bağlayıcı nitelikte olan uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler Hukuk Dışı, Keyfi ve Yargısız İnfazların Önlenmesine ve Soruşturulmasına İlişkin El Kılavuzu’na (Minnesota Protokolü) uygun olarak, bağımsız ve tarafsız bir şekilde Tahir Elçi'nin öldürülmesiyle ilgili gerçekleri ortaya çıkarabilecek ve bu cinayetin sorumlularını cezalandırabilecek nitelikte olmadığına yönelik ciddi şüpheler uyandırmaktadır.
Bunlara ek olarak, ceza yargılaması sırasında Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince Tahir Elçi’nin ailesine tanınması gereken haklara saygı gösterilmemiş olması da ayrıca kaygı vericidir. Sayın Elçi’nin aile üyelerine, Türkiye’nin uluslararası yükümlülüklerinin gerektirdiği, Minnesota Protokolü’nde belirtilen adalete ve zararlarının giderilmesine erişimi de içerecek şekilde, tam ve etkili başvuru hakkı ve adil yargılanma hakkı konusunda gerekli güvenceler verilmemektedir.
Türk Makamlarına Çağrı
21 Ekim 2020 tarihli bu duruşma, Tahir Elçi'yi öldürmekle suçlanan polis memurlarının uzun sürmesi muhtemel yargılamasının ilk duruşmasıydı. Bu yargılamanın devam eden süreçlerinde Türk makamlarını aşağıdaki taleplerimizi yerine getirmeye çağırıyoruz:
- Dava, Sayın Elçi'nin öldürülmesine ilişkin gerçekleri ve doğruları tespit etme yeteneğine sahip bağımsız, tarafsız ve yetkili bir mahkeme tarafından görülmelidir;
- Gelecekteki tüm duruşmalar, mağdurların haklarının güvence altına alındığı adil yargılanma hakkına ilişkin uluslararası standartlara uygun olmalıdır;
- Mahkemenin Elçi ailesine ve avukatlarına yönelik hasmane tavrı ve mahkemenin hem iç hem de uluslararası hukukun usul ve ilkelerine uymayı ısrarla reddetmesi, gelecekteki duruşmalarda tekrarlanmamalıdır;
- Elçi ailesinin avukatlarına, usule ve delillere ilişkin olarak dinlenmeleri ve başvurularını yapmaları için gerekli fırsatlar tanınmalıdır;
- Taleplerin reddedildiği durumlarda, reddedilme nedenleri AİHM içtihadına uygun olarak gerekçelendirilmelidir;
- Adil bir adli prosedürü takiben, Sayın Elçi’nin öldürülmesinden sorumlu olan failler hesap vermeli ve sorumlular işlenen suçun ağırlığına uygun cezalara çarptırılmalıdır; ve
- Sayın Elçi’nin ailesine, Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri ve Minnesota Protokolü uyarınca, kendilerinin ve kaybettikleri yakınlarının maruz kaldığı ihlaller için uygun giderim yolları sağlanmalıdır.
Açıklamanın tamamı için tıklayın.
Amsterdam Bar Association, Hollanda
Article 19
Article 21, İtalya
Bar Human Rights Committee of England and Wales, Birleşik Krallık Cartoonists Rights Network International
Council of Bars and Law Societies in Europe (CCBE)
Danish PEN, Danimarka
The European Association of Lawyers (AEA-EAL)
European Association of Lawyers for Democracy and World Human Rights (ELDH) The European Bars Federation (FBE) ve FBE Human Rights Commission European Criminal Bar Association (ECBA)
Fair Trial Watch, Hollanda
Gelderland Bar Association, Hollanda
Geneva Bar Association, İsviçre
German Bar Association (DAV), Almanya
Giuristi Democratici, İtalya
The Group of International Legal Intervention (GIGI)
The Hague Bar Association, Hollanda
Human Rights in Practice, Hollanda
The Institute for the Rule of Law of the International Association of Lawyers (UIA-IROL) The International Association of People's Lawyers (IAPL)
The International Observatory of Human Rights (IOHR)
Index on Censorship
International Association of Democratic Lawyers (IADL)
The joint Presidents of the Local Bar Associations of the Netherlands, Hollanda The Law Society of England and Wales, Birleşik Krallık
Lawyers for Lawyers, Hollanda
Lawyers’ Rights Watch Canada, Kanada
Limburg Bar Association, Hollanda
Midden-Nederland Bar Association, Hollanda
The National Association of Democratic Lawyers, Güney Afrika
National Forensic Union M. G. A., İtalya
National Lawyers Guild International Committee, Amerika Birleşik Devletleri Netherlands Helsinki Committee, Hollanda
Noord-Holland Bar Association, Hollanda
Noord-Nederland Bar Association, Hollanda
Oost-Brabant Bar Association, Hollanda
Overijssel Bar Association, Hollanda
Research Institute on Turkey, Amerika Birleşik Devletleri Rotterdam Bar Association, Hollanda
Swiss Democratic Lawyers, İsviçre
Turkey Human Rights Litigation Support Project, Birleşik Krallık Zeeland-West-Brabant Bar Association, Hollanda