İstanbul Barosu ve Çağdaş Avukatlar Grubu üyesi avukat Kemal Aytaç, tutuklu avukatların serbest bırakılması için 2017’de başlatılan Adalet Nöbeti’nde aktif rol alması nedeniyle ifadeye çağrıldı, hakkında davalar açıldı. Beraatle sonuçlanan son davanın gerekçesi, “adliye içerisinde bekleyen avukatlara yönelik konuşma yapmak”tı. Aytaç, “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” ve “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamalarıyla yargılandı.
Avukat Kemal Aytaç, 1960 yılında Amasya'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezuniyeti sonrası İstanbul Barosu'nun bölge, CMK temsilcilikleri, çeşitli merkez, komisyon ve gruplarında yer aldı. 2000 - 2002 yılları arasında, Avukat Hakları Merkezi, CMK, Kültür Sanat Komisyonu ve bölge temsilciliklerinden sorumlu yönetim kurulu üyesi olarak çalıştı. Günışığı Aylık Hukuk Dergisi'nin ve Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi'nin kuruculuğunu ve yayıncılığını üstlendi. Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) genel yönetim kurulu üyeliği görevinde bulundu.
Kemal Aytaç, 15 Temmuz 2016 sonrası ilan edilen OHAL döneminde, sıradan bir basın açıklamasına bile izin verilmezken 6 Nisan 2017’de Cumhuriyet gazetesi tutukluları için avukatlar tarafından başlatılan Adalet Nöbeti’nin mimarı oldu. Aytaç, nöbeti kitlesel bir hukukçu eylemi olarak değerlendiriyordu. Avukatlar 85 hafta boyunca her perşembe, İstanbul Çağlayan’daki Adliye Sarayı’ndaki Themis Heykeli önünde bir saat Adalet Nöbeti tuttu. İstanbul, Diyarbakır, Ankara, Antalya, Hatay, Adana, Bursa, Kocaeli, Van, Artvin'in bulunduğu 40'a yakın ilden baro başkanları ile çok sayıda gazeteci, hukukçu ve akademisyen eyleme açıkça ve güçlü destek verdi.
Cumhuriyet gazetesi avukatları Bülent Utku, Mustafa Kemal Güngör ve Akın Atalay, 31 Ekim 2016’da gazetenin diğer yönetici ve yazarlarıyla birlikte “PKK/KCK ve FETÖ/PDY örgütlerine müzahir oldukları” gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan dokuz kişi 5 Kasım 2016’da tutuklanıp hapse kondu. Cumhuriyet gazetesi soruşturması kapsamında tutuklu bulunanlar için avukatların başlattığı Adalet Nöbeti’nin ilk buluşması 6 Nisan 2017’de gerçekleşti. İlk buluşma savcılık talimatıyla polis tarafından dağıtıldı. Avukatlar yerlerde sürüklendi, coplandı, kalkanlarla yerlere yıkıldı, ÇHD şube başkanı Gökmen Yeşil'in burnu, avukat Erkan Ünüvar’ın ayağı kırıldı. Aralarında Kemal Aytaç’ın da bulunduğu çok sayıda avukatın gözaltına alınması sebebiyle sonraki buluşmalar çok daha kalabalık geçti. Avukatların İstanbul Adliyesi’ndeki ilk nöbetleri sebebiyle aralarında Kemal Aytaç’ın da bulunduğu 10 avukat hakkında dava açıldı. İstanbul 50. Asliye Ceza Mahkemesi, Ekim 2018’de tüm sanıkların üzerlerine atılı “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçunun yasal koşulları oluşmadığından beraatlerine karar verdi.
TTB’nin açıklamasını okuduğu için evi basıldı
Adalet Nöbeti’nin 1 Şubat 2018’deki 44. buluşmasında, Türk Tabipler Birliği (TTB)’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hedefe konan, “Savaş Bir Halk Sağlığı Sorunudur” başlıklı açıklamasını okuduğu için aynı gece polis tarafından gözaltı kararıyla evi basıldı. İfade vermek için adliyeye gittiğinde hakkındaki gözaltı kararı geri çekildi. Aytaç, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
İfade vermek için Çağlayan’a giden Aytaç’ı karşılamak ve destek olmak için çok sayıda meslektaşı yine Themis heykeli önünde toplandı.
2019’daki kayyım protestosu
20 Ağustos 2019’da, HDP’li büyükşehir belediye başkanlarının İçişleri Bakanlığı tarafından görevlerinden alınarak yerlerine kayyım atanmasını protesto etmek için Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi önünde toplanan grupta Kemal Aytaç da vardı. Açıklama yapılmasına izin vermeyen polis, aralarında milletvekillerinin de bulunduğu gruba müdahale etti, avukatları ve vekilleri darp etti.
Cumhuriyet tutuklularını destekleme davası
Kemal Aytaç hakkında Cumhuriyet gazetesi soruşturması kapsamında tutuklanan kişiler için başlatılan Adalet Nöbeti gerekçe gösterilerek 30 Ocak 2020’de bir dava daha açıldı. Bu defa 4 Mayıs 2017’deki buluşmada “adliye içerisinde bekleyen avukatlara yönelik konuşma yaptığı” gerekçesiyle, “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçundan yargılanıyordu.İddianamede, “Adalet Nöbeti adı altında Cumhuriyet gazetesine yönelik soruşturmanın tutuklu şüphelilerini desteklemek” ifadesi yer aldı. “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalafet etmek” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 16 Nisan 2020’de İstanbul 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülecekti, ancak COVİD-19 salgını nedeniyle 10 Kasım 2020'ye ertelendi. Aytaç, 10 Kasım 2020'deki ilk duruşmada, ifade özgürlüğü kapsamında beraat etti.
“Çoklu Baro” davası
Avukatlık Kanunu’nda yapılan “Çoklu Baro” yasal düzenlemeleri öncesinde Baro Başkanlarının Ankara’ya yürüyüşünün engellenmesi üzerine 22 Haziran 2020 günü Çağlayan Adliyesi önünde bir basın açıklaması yaptı Aytaç. Bu konuşması nedeniyle hakkında açılan soruşturma sonucunda “Cumhurbaşkanı’na Alenen Hakaret”ten iddianame düzenlendi. Davanın ilk duruşması 3 Haziran 2021'de İstanbul 60. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme, kovuşturma izni alınabilmesi için Adalet Bakanlığı'na müzekkere yazılmasına karar verdi.
Kayyım protestosuna dava ve gözaltı
Ekim 2021‘de, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyeleri’ne 19 Ağustos 2019’da kayyım atanmasını protesto etmek amacıyla Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi önünde düzenlenen basın açıklamasına katılan dokuz avukat hakkında, “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek”” iddiasıyla iddianame hazırladı. Bu avukatlardan biri de Kemal Aytaç'tı. Başsavcılık iddianamede, avukatların ilgili kanun kapsamında ayrı ayrı cezalandırılması istedi.
31 Mart 2024 Yerel Seçimleri’nde Van’da oyların yüzde 55’ini alan Abdullah Zeydan’ın memnu haklarının iptal edilmesini protesto etmek isteyen pek çok hukuk örgütü ve avukatlar, 3 Nisan'da Çağlayan'da toplandı. Açıklama yapmak isteyen avukatlar ile emniyet güçleri arasında yaşanan arbedede çok sayıda avukat darp edildi ve gözaltına alındı. Gözaltına alınan avukatlar arasında Kemal Aytaç da vardı. Avukatlar daha sonra serbest bırakıldı.
