Açılışı Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 96. yılı olan 29 Ekim 2018’e yetiştirilen İstanbul Üçüncü Havalimanı inşaatındaki kötü çalışma koşullarına karşı eylem yapan işçi ve sendikacı 61 kişi 2018 yılının Eylül ayından bu yana yargılanıyor.
10,2 milyar Euro yatırım maliyetiyle, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin tek kalemde yapılan en büyük altyapı yatırım projesi statüsünde olan, ayrıca dünyadaki en yüksek maliyetli havalimanları arasında yer alan İstanbul Üçüncü Havalimanı inşaatında Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) verilerine göre en az 52 işçi yaşamını yitirdi.
İşçilere yönelik yargılama da 52 kişinin ölümüne de neden olan kötü çalışma koşullarına karşı yapılan eylemlerle alakalı. Üçüncü Havalimanı inşaatında ilk kitlesel eylem 12 Eylül 2018’de meydana gelen, 17 işçinin yaralandığı servis kazası sonrası gerçekleşti. İşçiler, iş cinayetleri, ağır çalışma koşulları, maaşların ödenmemesi, yatakhane ve yemekhanelerde temizlik sorunlarına karşı 14 Eylül 2018 günü servislerin çıkışını engelleyerek eylem yaptı. Biber gazı ile müdahale edilen bu eylem sonrası işletmeci firma yetkilileriyle bir araya gelen işçi temsilcilerinin sunduğu 15 maddelik talepler dizisi açık bir şekilde kabul edilmeyince işçiler “oyalamacı” olarak algıladıkları bu tutum karşısında eyleme devam kararı aldı.
543 işçi gözaltına alındı
Aynı gece inşaat işçilerinin kaldığı odalar basıldı, 401’i kayıtlı olmak üzere İnşaat-İş Sendikası’nın verilerine göre 543 işçi gözaltına alındı. Gözaltındaki işçiler ancak üçüncü gün avukatlarıyla görüşebildi. Çoğunluğu gözaltından serbest bırakılırken 43 kişi savcılığa sevk edildi. 15 işçi adli kontrol tedbirleriyle serbest bırakıldı. 28’i hakkında ise tutuklama talep edildi. Bu sürecin sonucunda 24 işçi tutuklandı.
Tutuklananlar arasında İnşaat İşçileri Sendikası Basın Sözcüsü Uğur Karadaş, Örgütlenme Sorumlusu Yunus Özgür ve Yönetim Kurulu Üyeleri Anıl Deniz Gider ve Özkan Özkanlı da bulunuyordu. Tutuklanan işçilerin sayısı ilerleyen günlerde kötü çalışma koşullarına karşı sürdürülen eylemlere dönük müdahaleler neticesinde artarak 31’e yükseldi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Devrimci Yapı İşçileri Sendikası Başkanı Özgür Karabulut da tutuklananlar arasındaydı.
Karabulut, 4 Ekim’de havalimanı şantiyesinde gerçekleşen gözaltılarla eş zamanlı olarak DİSK Genel Merkezi önünden gözaltına alınmıştı.
Toplamda 61 işçi ve sendikacı hakkında Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı iddianame hazırladı. İşçi ve sendikacılara “görevi yaptırmamak için direnme”, “iş ve çalışma hürriyetinin ihlali”, “kamu malına zarar verme”, “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamaları yöneltildi. Güvenlik kameraları ve video görüntüleri ile WhatsApp yazışmaları bu suçlamalara delil olarak gösterildi.
Beş ay sonra tahliye edildiler
Hazırlanan iddianamede Gaziosmanpaşa 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. İşçi ve sendikacılar, yaklaşık üç aylık tutukluluğun ardından ilk kez 5 Aralık 2018’de hâkim karşısına çıktı. Gaziosmanpaşa 14. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki ilk duruşmada mahkeme, sorgusu yapılamayan biri dışında 30 tutuklu işçinin yurtdışı çıkış yasağı ve adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi.
20 Mart 2019’daki ikinci duruşmada, duruşmaya katılmadığı için ifadesi alınamayan üç işçi dışında yargılanan tüm işçilere dair daha önce verilen adli kontrol ve yurtdışına çıkış yasağı kaldırıldı.
Üçüncü duruşma 26 Haziran 2019’da görüldü. Dava kapsamında tutuksuz yargılanan 61 işçi ve sendikacı* 27 Kasım 2019’da bir kez daha hâkim karşısına çıktı. Bir sonraki duruşmanın 25 Mart 2020’de yapılmasına karar verildi.
Düşünce Suçuna Karşı Girişim inşaat işçilerinin tüm bu süreç boyunca karşı karşıya kaldıkları hukuksuzluklara ilişkin geniş bir dosya hazırladı. İşçi ve sendikacıların Anayasa ve yasalarla güvence altına alınan hangi haklarının ihlal edildiğine ilişkin daha geniş bilgi almak isterseniz tıklayınız.
* Abdurrahman Denli, Adem Mukyen, Ahmet Aras, Ahmet Faruk Şengül, Akif Altınışık, Anıl Deniz Gider, Bahtiyar Takan, Berhem Örnek, Bilal Özmen, Bilal Topcu, Birkan Topcu, Cihan Sarıbulak, Deniz Aslan, Diyar Bozkurt, Emin Irmak, Enver Asan, Esat Fırat, Fatih Mukan, Ferhat Çelik, Ferhat Uyar, Fuat Ögel, Gökhan Takan, Gürgün Işık, Hacı Volkan Oflaz, Hasan Çetin, Hüseyin Çetin, İbrahim Kençü, İlker Kurt, İsmail Faydalgel, Mazlum Kaya, Mehmet Keleş, Mehmet Ali İnan, Mehmet Celal Demir, Mehmet Nuri Soyalp, Mehmet Refik Şimşek, Muhammet Yiğen, Murat Altuntaş, Murat Nozoğlu, Musa Başkan, Musa Karakuş, Mustafa Atay, Mustafa Öktem, Mustafa Soyalp, Nedim Erdem, Osman Atku, Osman Üney, Ömer Eren, Özgür Karabulut, Özkan Özkanlı, Ramazan Gözel, Reşit Çelik, Rıdvan Günül, Sedat Elmas, Selami Saribuğa, Serhat Bilici, Servet Gözel, Teyip Kırğın, Uğur Karadaş, Yunus Özgür, Yusuf Asan, Yusuf Yılmaz.
